Nörojenik mesane, merkezi sinir sisteminin veya idrara çıkma kontrolünü sağlayan sinir ve yapıların çeşitli hastalıklar sebebiyle fonksiyonlarını yapamamasına bağlı idrar kesesi problemlerini ifade eder. Altta yatan nedene ve semptomlara bağlı olarak birçok tipte nörojenik mesane vardır. İdrarını yaptıktan sonrası mesanesinde idrar kalan veya mesanesini hiç boşaltamayan bireylerin üretral kateter (sonda) adı verilen bir aparatla belli aralıklarla TAK yapması gerekmektedir. Üretral kateterler idrarı boşaltmak için mesaneye sokulabilen ince ve esnek tüplerdir ve “temiz aralıklı kateterizasyon” (TAK) olarak adlandırılan bir işlemle bireyler kendi kendilerine tek kullanımlık olan bu kateterlerle idrarlarını boşaltır daha sonra kateterlerini atarlar. Bu işlem, her gün düzenli aralıklarla, yaş ve bireyin durumuna bağlı olarak değişmekle birlikte ortalama her 4-6 saatte bir tekrarlanmalıdır. Aksi takdirde mesanede kalan ve biriken idrar böbrekler üzerinde büyük hasarlara yol açabilmektedir.

Demiyelinizan (MS), demans (Alzheimer), bazal gangliyon patolojisi (Parkinson, Huntington), serebrovasküler patoloji, omurilik lezyonları (trafik kazaları çoğunluk olmak üzere tüm travmatik, vasküler, doğumsal hastalıklar), omurga disk hastalıklarının sebep olduğu nörojenik mesane ile nörojenik olmayan prostat hiperplazisi, ve nadir görülen mesane ekstrofisi gibi anatomik, genetik, onkolojik hastalıkların oluşturduğu geniş bir hasta popülasyonu her gün TAK yapmaktadır. TAK 2-10 dakika içinde tamamlanmakta, kateter çıkarılıp atılmaktadır. Piyasada bulunan tüm TAK kateterleri tek kullanımlıktır. Bu yüzden her gün düzenli olarak 4-6 kez idrarını boşaltması gereken bir hastanın yıllık harcaması yaklaşık 2.000 kateter olmakta, ABD’de >300.000, dünyada >2 milyon hasta popülasyonu yılda 4 milyardan fazla kateter kullanmaktadır.Türkiye’de her gün düzenli TAK kateteri kullanan popülasyonun 50.000-70.000 civarında olduğu hesaplanmakladır.

İlk aşamayı geçtikten sonra 1.5 ay boyunca Kuluçka Merkezi’nde verilen eğitimler alınmış, proje dosyası geliştirilmiştir. Geliştirilen proje Kuluçka Merkezi Değerlendirme Kurulu’ndan da geçerek TÜBİTAK’a Mayıs 2022’de gönderilmiştir. Ağustos 2022’de TÜBİTAK tarafından yapılan 3. aşama değerlendirme de geçilerek 450.000 ₺ hibe desteği almaya hak kazanmıştır.

Projeyle kullanılan kateterlerin dezenfekte edilerek tekrar kullanım için hazır hale getirilmesi için kullanılabilecek yöntemler denenmekte ve ileri deneyler için bir prototip geliştirilmektedir. Her kateterin en az 10 kez tekrar kullanılması, bir kullanıcı için ortalama yıllık kateter maliyetinin 2000$’dan 700$’a düşürülmesi hedeflenmektedir. Böylelikle gittikleri yerlere kateter taşımak zorunda kalan ve kateterleri bittiğinde riskli bir durum yaşayan bireylerin ihtiyaçlarının bu yenilikçi teknoloji ile karşılanması ve dünya genelinde 1 yılda harcanan 4 milyar kateter atığının 10 kat azaltılması hedeflenmektedir.
18 ay olarak planlanan yöntemlerin güvenilirlik testlerinin tamamlanarak prototipin üretilmesi ve yöntemin kanıtlanması (Proof of Concept) süreci Nisan 2024’te tamamlanarak bir sonraki aşamaya geçiş için değerlendirmeler yapılacak ve klinik deneylere başlanmasıyla üretim süreçleri planlanacaktır.